Vesso(-de-fourèst)
Ervilia sylvatica
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Vesce des bois.
Descripcioun :Aquelo grando vesso, dóu gènre Ervilia, se vèi dins lis Aup fin qu'en Savoìo. Trachis dins lis óuriero de bos e li melounié. Li vesso d'aquéu gènre pulèu nouvèu se destrìon dóu gènre Vicia emé mai 5 parèu de fuioun i fueio, uno dóusso de mens de 6 grano e mai enca. Aquelo, emé si flour blanco raiado de vióulet se recounèis eisadamen.
Usanço :Ramenten qu'èi pas counseia de manja de grano de vesso, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 200 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Ervilia
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 11 à 14 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 700 à 2200 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Melounié
- Bos clar
- Óuriero de bos
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éuropenco-Ouèst-asiatico
Ref. sc. : Ervilia sylvatica (L.) Schur, 1853
(= Vicia sylvatica L., 1753 )
Genèbre
Juniperus communis subsp. communis
Cupressaceae
Àutri noum : Cade-pougnènt, Chai, Chai-pougnènt, Genièvre, Genebrié.
Nom en français : Genévrier commun.
Descripcioun :Èi dins li relarg di colo, au soulèu, que lou genèbre vèn bèn. Se destrìo dóu cade emé sis aguio d'uno souleto ligno blanco (estoumato) e sis fru blu e mai pichot.
Usanço :En mountagno s'adoubavo l'estrè de cade, tant requist ! Li grano èron acampado pièi messo à bouli dins un peiròu avans de passa au destré. Lou jus pièi èi cue pèr evapoura l'aigo. Se counservo emé de sucre e se manjo l'ivèr emé de crèmo. Tambèn emé li grano de genèbre se perfumon li carno (lèbre, tourdre...). Sèrvon peréu pèr adouba la liquour de genèbre, soun messo emé d'aigardènt un mes o dous. Un cop boulido, en decoucioun, soun bono pèr la circulacioun dóu sang.
Port : Aubret
Taio : 0,1 à 5 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Juniperus
Famiho : Cupressaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 10 mm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Mars à juliet
Liò : Relarg à jóuinis aubret
- Tepiero seco
- Bos clar
Estànci : Coulinen à Aupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Juniperus communis subsp. communis L., 1753